Eva is 12 jaar en zit in groep 8 van openbare basisschool de Bolster in Sint-Michielsgestel. Met een grote club mensen zitten we aan tafel voor haar verhaal. Moeder Yvonne van der Heide heeft net verteld dat Eva op school helemaal op haar plek is als Eva met rode wangen binnenkomt. Voordat ze samen met haar zus naar huis gaat, wil ze haar moeder even zien en knuffelen. In dit korte moment is direct duidelijk hoe geliefd Eva bij iedereen is. Esther van Roozendaal is als ondersteuner bij samenwerkingsverband PO de Meierij betrokken bij de casus van Eva. “Eva is hier echt onderdeel van het geheel, ze doet gewoon mee!”
Yvonne vertelt dat Eva is groep 2 startte op de Bolster. “In 2018 wilden we verhuizen van Den Bosch naar Sint-Michielsgestel. De eerste stap was een goede school vinden voor Eva. Ze heeft Downsyndroom en ging in Den Bosch naar een reguliere basisschool. Ik had al goede verhalen gehoord over de Bolster en voor de toenmalige directeur was het direct duidelijk: Ze is welkom. Het voelde vanaf het begin fijn hier op school.”
Een eigen leerlijn
Esther herkent wat Yvonne zegt. “Dat is ook écht hoe ik deze school ervaar. Jullie bekijken wat een leerling nodig heeft en vragen jezelf af of jullie dat kunnen bieden. Is het antwoord ‘ja’, dan pakken jullie het als team vol vertrouwen op. Wat ik sterk vind in dit verhaal, is dat school goed heeft gekeken naar de beginsituatie en onderwijsbehoefte van Eva. En vervolgens in beeld bracht: waar werken we naartoe en hoe pakken we dat aan? Dat alle partijen zo betrokken zijn en dezelfde taal spreken, maakt het tot een succes.”
Eva was net gestart in groep 2 toen Lieke Franssen als intern begeleider op de Bolster kwam werken. “Met hulp van Esther heb ik de leerroute voor Eva uitgestippeld. Ik had wel ervaring met eigen leerlijnen voor leerlingen, maar niet met een leerroute voor een leerling met Downsyndroom. Met alle gegevens kozen we een route die passend is. Je zet een leerroute uit tot en met groep 8. Dat is best ingewikkeld en spannend, want je weet niet hoe Eva zich ontwikkelt.” Esther knikt bevestigend. “We evalueren de leerroute ieder jaar. Met de mensen die nu ook om tafel zitten, bespreken we waar Eva op alle gebieden staat. Ook als het even niet zo lekker loopt, proberen we dat met elkaar te bespreken. Eva heeft de gekozen route mooi gevolgd. We hebben nog nooit echt afgeweken of bijgesteld. Dat is heel fijn.” Lieke vult Esther aan. “We hebben ook een uitgebreid begeleidingsplan. Daarin hebben we de leerlijn uitgewerkt in doelen. We bekijken samen wat Eva nodig heeft en welke doelen relevant zijn en hoe we daar werkvormen aan kunnen koppelen. Vervolgens gaan Janne, Marte en Sjoukje met Eva aan de slag met de werkvormen.”
Werken op haar eigen niveau
Marte van Grinsven en Sjoukje Broks begeleiden Eva vanaf groep 4. “Dat doen we écht samen. Ieder een aantal dagdelen in de schoolweek. De eerste jaren hebben we moeten ontdekken wat wel en niet werkt voor Eva. Nu weten we dat ze heel veel kan als ze de ruimte en tijd krijgt. Stap voor stap helpen we haar ook in haar sociaal-emotionele ontwikkeling. Ze kwam binnen als een verlegen meisje. Door steeds de verbinding te maken met leerlingen en leerkrachten is ze gegroeid. Tot groep 6 werkten we met Eva vooral buiten de klas. We boden haar één op één begeleiding. Je praat dan best veel samen en dat kan storend zijn voor klasgenoten. Inmiddels is haar zelfstandigheid gegroeid en werkt Eva vaak in de klas. Ze volgt dezelfde lessen als haar klasgenoten. Gaat de klas rekenen, dan rekent Eva ook. Maar dan op haar eigen niveau. Ze krijgt instructie van één van ons en heeft haar eigen werkjes. Ze heeft een planbord waarop met pictogrammen staat aangegeven wat ze die dag gaat doen. Op dit moment trainen we haar vooral om nog zelfstandiger te worden. Volgend schooljaar start ze op de middelbare school en is de ondersteuning anders georganiseerd. We leren haar bijvoorbeeld om dingen niet aan ons te vragen, maar aan haar eigen leerkracht. Dat vindt ze spannend, maar het gaat steeds beter.”
Verrijking voor iedereen
Hoewel de anderen dus al jaren betrokken zijn bij Eva, heeft leerkracht Janne Herwig haar dit jaar voor het eerst in de klas. “Heel toevallig heb ik haar in Den Bosch als kleuter in de klas gehad tijdens mijn stage. Ik zie het als verrijking voor mezelf als leerkracht om Eva in de groep te hebben. Ik ben blij dat ik dit aan het begin van mijn carrière meemaak. Ook voor de andere leerlingen is het een verrijking om Eva als klasgenoot te hebben. Zij kijken er niet meer van op als een kind anders is. Ze accepteren het gewoon.”
Janne vertelt dat Eva elk schooljaar een drempel over moet en haar leerkracht(en) moet gaan vertrouwen. “Dat vertrouwen moet ik als leerkracht ook creëren. Ik zie een ontwikkeling als ik terugkijk naar de start van dit schooljaar. De eerste keer dat ik van Eva een knuffel kreeg, voelde dat echt alsof ik iets had overwonnen bij haar. Ze kwam uit eigen initiatief naar mij toe. Dat deed ze in het begin van het schooljaar niet. Dan voel je dat we de goede kant op gaan.”
Het is duidelijk dat Esther, Janne, Lieke, Marte en Sjoukje elke school een leerling als Eva gunnen. Esther sluit af met mooie woorden. “Het was niet altijd makkelijk, maar het is wel vloeiend gelopen door een hele goede samenwerking. Ik ben supertrots!”
Doorontwikkelen van basis- en extra ondersteuning op kind-, ouder- en schoolniveau om te komen tot inclusief onderwijs (thema 1)
Binnen samenwerkingsverband PO de Meierij staan vier thema’s centraal. Het ‘doorontwikkelen van basis- en extra ondersteuning op kind-, ouder- en schoolniveau om te komen tot inclusief onderwijs’ is één van de thema’s.
We zetten steeds vaker in op ondersteuning binnen de groep, van leerkracht en team, om zo de basis- en extra ondersteuning te verstevigen. Daarbij dragen we gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor kinderen binnen een wijk of dorp. Transparantie, flexibiliteit, vertrouwen én het betrekken van ouders zijn hiervoor randvoorwaarden.
Ook het betrekken van de Inspectie van het Onderwijs is belangrijk. We adviseren scholen in overleg te gaan met de inspecteur, zodat je kunt blijven samenwerken en niet tegenover elkaar komt te staan. We hebben tenslotte allemaal hetzelfde doel: inclusief onderwijs.
In bovenstaand interview vertellen Esther van Roozendaal, Janne Herwig, Lieke Franssen, Marte van Grinsven, Sjoukje Broks en Yvonne van der Heide over dit thema. De andere praktijkvoorbeelden vind je op deze pagina. Wil je geen verhaal missen? Volg ons dan via LinkedIn.
Tekst: Marleen Ceelen in opdracht van Zuiver C
